Ưu nhược điểm mô hình Aquaponics so với các phương pháp trồng rau sạch khác.

Trồng rau nuôi cá sân thượng

Tôi ở Hà Nội, bon chen và chật chội đến ngạt thở. Mua rau sạch ở Hà Nội thì biết mua ở đâu cho an toàn đây? Tôi muốn có rau sạch, rất thích trồng rau nhưng lại không có nhiều thời gian. Sân thượng nhà tôi lại bằng cái lòng bàn tay. Lòng bàn tay tôi nhé, chứ không phải lòng bàn tay phật tổ Như Lai đâu ạ.

Vậy là tôi tính đến chuyện trồng rau bằng phương pháp thuỷ canh. Nhưng ối dồi ôi! chẳng có chút kiến thức gì về rau thì làm sao có thể pha chế được dung dịch thuỷ canh đây. May sao vật vờ trên mạng tôi lại biết đến Mô hình Aquaponics – Trồng rau nuôi cá. Và đúng là vi diệu thực sự. Tôi sẽ nêu ra các ưu nhược điểm của mô hình trồng rau Aquaponics so với các phương pháp trồng rau sạch khác nhé! Nhưng ở đây tôi xin được nói trước rằng: Tôi phân tích trên góc độ của một người nhà quê lên xì phố thèm một bát canh rau ngố thôi nhé!

TT AQUAPONICS THỦY CANH, KHÍ CANH THỔ CANH
1 Khái niệm Là sự kết hợp của hai phương pháp nuôi trồng thủy sản (Aquaculture) và thủy canh (Hidroponics) thành một hệ thống tuần hoàn khép kín Là kỹ thuật trồng cây không cần đất mà sử dụng các nguyên tố khoáng vi lượng hoà tan trong nước để cung cấp trực tiếp đến rễ cây. Đây là phương pháp truyền thống, sử dụng đất làm giá thể. Cây hút dinh dưỡng và nước có trong đất để sinh trưởng
2 Cách hoạt động – Sử dụng chất thải có trong nước của tôm , cá, lươn… Qua tác động của các lợi khuẩn trong môi trường nước giàu Ôxy tạo thành chu trình nitrate hóa. Từ đó cung cấp dinh dưỡng nuôi cây. Cây lọc sạch nitrate và trả lại nước sạch cho bể cá.
– Ba thành phần chính: cá-cây-vi khuẩn có lợi sống cộng sinh nên không cần tác động quá nhiều từ con người. Hệ thống có thể tự động 100%
– Sử dụng các nguyên tố khoáng cần thiết ( nguyên tố Đa lượng: N,P,K, Trung lượng: Ca, Mg, S; Vi lượng: Fe, Mn, Cu, Zn…) hòa tan trong nước tạo thành dung dịch dinh dưỡng để cung cấp các chất dinh dưỡng cho cây trồng
– Phụ thuộc hoàn toàn vào con người, không có dung dịch dinh duõng được chủ động pha chế thì hệ thống không tồn tại.
– Dùng đất làm giá thể trồng cây. Cây trồng sẽ hút chất dinh dưỡng có trong đất hoặc các loại phân bón bổ sung để sinh trưởng.
– Nếu không có tác động của con người thì mô hình này trở thành hệ thống nông nghiệp tự nhiên
– Vẫn phải có sự tác động khá lớn của con người để cây trồng phát triển theo ý muốn.
3 Dinh dưỡng – Dinh dưỡng chủ yếu lấy từ nguồn phân cá chuyển hóa thành đạm nuôi cây. Do vậy cây trồng sẽ khó phát triển nhanh ở giai đoạn đầu
– Không thể điều chỉnh một cách đột ngột mà phải mất một khoảng thời gian để các lợi khuẩn phát triển và hệ thống ổn đinh, cân bằng.
– Các nguyên tố khoáng: đa, trung và vi lượng được pha chế theo công thức cố định. Thành phần dinh dưỡng luôn  thay đổi theo từng loại cây và từng giai đoạn phát triển của cây trồng.
– Có thể điều chỉnh ngay lập tức. Nhưng sự thay đổi lập tức sẽ tác động xấu tới cây trồng.
Các nguyên tố N,P,K có rất nhiều trong đất. Nhưng chỉ có một phần nhỏ ở dạng hóa học mà cây trồng hấp thụ được. Các quá trình cố định đạm và hóa khoáng, các loại vi sinh vật chuyển hóa rất chậm.
– Rất khó điều chỉnh trong khoảng thời gian ngắn.
4 Về Oxi hòa tan Vì là hệ thống tuần hoàn nước nên lượng oxi hòa tan rất dồi dào. Tuy nhiên máy sục Oxy gây ra tiếng ồn gây nhiều khó chịu. Đây là 1 trong những nhược điểm của Mô hình Aquaponics. Lượng ôxi hòa tan chỉ có nhiều trong hệ thống thủy canh động và Thuỷ canh. Sẽ rất thấp trong thủy canh tĩnh. Lượng oxi hòa tan tương đối thấp nếu đất không được cày xới thường xuyên
5 Giá thể trồng cây Thường được sử dụng nhiều nhất là sỏi nhẹ (đất sét nung) vì chúng có khả năng giữ ẩm, nhẹ, có nhiều tiết diện cho lợi khuẩn phát triển. Ngoài ra có thể dùng đá dăm, sỏi cuội. Hoặc các rọ, mút xốp xơ dừa nén khi dùng hệ NFT, Nước sâu tương tự thuỷ canh. Thường dùng giá thể rọ chứa mút xốp, xơ dừa, perlit (đá núi lửa). Hoặc có thể dùng sỏi nhẹ (đất sét nung) trong hình thức rút ngập định kỳ. Đất canh tác chính là giá thể trồng cây. Có rất nhiều loại đất với các tính chất cơ lý khác nhau nên cây trồng cũng cần phù hợp với từng loại đất.
6 Diện tích trồng Mô hình Aquaponics có thể trồng được với mật độ rất cao vì oxi hòa tan và dinh dưỡng được cấp liên tục. Mật độ vừa phải và phụ thuộc vào lượng dung dịch dược cấp và kích thước rọ đựng giá thể. Mật độ thấp vì lượng dinh dưỡng hấp thụ được khá thấp. Nếu trồng ở mật độ quá cao cây trồng sẽ khó phát triển.
7 Lượng nước sử dụng Tiết kiệm 95% lượng nước tưới, chỉ bổ sung thêm nước khi bị bay hơi và không có nước thải ra môi trường. Phải thay nước và dung dịch thường xuyên vì dinh dưỡng trong thủy canh sẽ giảm đi theo thời gian Nếu không dùng hệ thống tưới nhỏ giọt thì sẽ dùng lượng nước tưới rất lớn và rất lãng phí.
8 Đa dạng cây trồng Cây trồng rất đa dạng gồm các loại rau củ quả khác nhau trừ các loại cây thân gỗ quá lớn. Chỉ trồng được chủ yếu là rau ăn lá, những loại cây khác cần một kiến thức về hóa học và cây trồng rất cao. Đây là loại hình đa dạng cây trồng nhất.
9 Kỹ thuật chăm sóc Không tốn công chăm sóc cũng như tác động của con người trừ trường hợp sảy ra sự cố lớn. Đây là ưu điểm lớn nhất của Aquponics. Rất cần kỹ thuật và kiến thức về hóa học, cây trồng thủy canh cũng như mất rất nhiều thời gian chăm sóc. Thường phải bón phân, canh tác đất và chăm sóc theo giai đoạn và thời kỳ phát triển của cây trồng. Phải tưới nước thường xuyên.
10 Sâu bệnh và cách diệt trừ Đây cũng là một trong những ưu điểm của mô hình trồng rau nuôi cá – Aquaponics bởi vì:

– Có rất ít sâu bệnh vì giá thể khi nung ở nhiệt độ cao đã được diệt khuẩn và các lợi khuẩn cũng giúp cho hệ thống kháng sâu bệnh rất tốt.
– Sử dụng thuốc trừ sâu hữu cơ hoặc đơn giản nhất là bắt bằng tay vì nếu dùng thuốc vô cơ sẽ gây chết cá.

– Sâu bệnh, vi khuẩn và các loại nấm rất dễ xâm nhập. Do hệ thống có độ ẩm cao và nhiệt độ ổn định. Các loại nấm bệnh thường lây lan rất nhanh trong hệ thống thủy canh.
– Nếu đã nhiễm các bệnh do virus hoặc vi khuẩn thì phải thay toàn bộ hệ thống.
– Có rất nhiều loại sâu bệnh.
– Ở hệ thống nông nghiệp hữu cơ hay nông nghiệp tự nhiên thì phải sử dụng thiên địch có lợi để diệt trừ sâu bệnh
– Nếu sử dụng thuốc trừ sâu bằng hóa chất sẽ làm chết luôn thiên địch nên sẽ mãi mãi phải sử dụng biện pháp này.
11 Sản lượng và tốc độ tăng trưởng Khi hệ vi sinh đã phát triển tối ưu thì sản lượng và tốc độ tăng trưởng cao gấp 3 lần thổ canh và tương đương thủy canh Sản lượng cao và tốc độ tăng trưởng cũng rất nhanh với điều kiện pha chế dung dịch đúng. Sản lượng và tốc độ tăng trưởng thấp nếu không áp dụng những kỹ thuật canh tác tiên tiến nhất.
12 Chi phí – Giá thành Chi phí đầu tư ban đầu của mô hình aquaponics khá lớn. Nhưng chỉ là một lần duy nhất để sử dụng hết vòng đời của hệ thống. Thông thường là 7 đến 10 năm. Khá tốn kém chi phí ban đầu cũng như luôn phải tốn chi phí sử dụng hàng tháng tiếp theo Tốn rất ít chi phí ban đầu nhưng sẽ rất tốn kém nếu muốn có một sản phẩm nông nghiệp hữu cơ đạt tiêu chuẩn.
13 Sản phẩm hữu cơ Sản phẩm đầu ra là chuẩn hữu cơ, không thể phản bác vấn đề này Để có sản phẩm hữu cơ phải kiểm soát đầu vào tốt (dung dịch thủy canh) Để có sản phẩm hữu cơ phải theo một quy trình rất nghiêm ngặt. Từ nguồn đất, nguồn nước và quy trình chăm bón.
14 Tính giải trí Tính giải trí cao, vừa có không gian xanh sạch đẹp lại có cá để ngắm. Cho cá ăn, bắt cá là những thú vui tao nhã Có không gian xanh sạch đẹp, tính giải trí tương đối Có không gian xanh nhưng chưa chắc đã sạch do phải sử dụng phân bón, đất.
15 Thích hợp – Ban công, sân thượng nhà phố nơi có diện tích eo hẹp

– Không thích hợp với các vùng khí hậu ôn đới, giá rét do vi khuẩn không phát triển được. Và không có nhiều loài cá tương thích với nhiệt độ lạnh. Nhiệt độ phù hợp cho hệ từ 100C đến 350C. Thích hợp cho rau trồng ở Việt Nam

– Ban công, sân thượng nhà phố nơi có diện tích eo hẹp

– Không bị phù thuộc vào nhiệt độ. Loài rau nào tương thích với nhiệt độ nào thì trồng được ở nhiệt độ đó. Thích hợp cho rau trồng ở Việt Nam

– Sân vườn nơi có diện tích lớn, có sẵn đất canh tác. Nguồn phân bón hữu cơ dồi dào từ gia súc gia cầm.

– Không phụ thuộc vào nhiệt độ. Mỗi mùa sẽ có các loại rau tương ứng thích hợp. Thích hợp cho rau trồng ở Việt Nam

Trên đây Rau sạch Aqua đã phân tích rất kỹ các ưu nhược điểm của các mô hình trồng rau tại sạch tại nhà. Hi vọng bạn sẽ tìm ra được 1 phương pháp thích hợp nhất cho gia đình bạn nhé!

4.2/5 - (4 bình chọn)

Video tham khảo thêm về Aquaponics

4.2/5 - (4 bình chọn)