Bọ trĩ là loài gây hại thường thấy ở lúa. Ngoài ra chúng còn gây hại cho các loại cây trồng khác trong bầu bí, rau… Không thể sử dụng các loại thuốc trị bọ trĩ hoá học cho rau và các loài cây ăn quả được. Vậy chúng ta nên dùng phương pháp phòng trị sâu hại như thế nào để đảm bảo an toàn sức khoẻ cho chúng ta. Hãy cùng Rau Sạch Aqua tìm hiểu
Con bọ trĩ là gì?
Bọ trĩ còn có tên gọi khác là con Bù lạch. Thuộc bộ cánh tơ. Là loại bọ hại lúa, ngoài ra chúng còn gây hại cho các cây trồng khác như bắp, mía, cây họ đậu, họ bầu bí, dưa leo, ớt.
Tên khoa học: Scirtothrips dorsalis Hood
Họ: Thripidae
Vòng đời của khoảng từ 15 đến 20 ngày.
- Giai đoạn trứng khoảng 02 – 07 ngày.
- Giai đoạn ấu trùng khoảng 08 – 10 ngày.
- Giai đoạn nhộng khoảng 02 – 04 ngày.
- Thành trùng kéo dài 13 – 15 ngày.
Đặc điểm nhận dạng bọ trĩ
Con trưởng thành dài 1 đến 2 mm, thân hình nhỏ. Có mầu đen, râu đầu dài chiếm tới 1/3 chiều dài cơ thể. 2 đuôi cánh hẹp, cánh trước ở phần giữa thắt lại. Trưởng thành đẻ trứng rải rác trong mô lá. Trứng nhỏ mới đẻ màu trắng sữa, gần nở có màu vàng nhạt. Bọ trĩ non rất giống thành trùng nhưng không cánh màu vàng nhạt. Chúng hoạt động cả ban đêm và ban ngày, nhưng chủ yếu là ban đêm.
Bọ trĩ gây hại như thế nào?
Bọ trĩ trưởng thành và khi còn non đều hút nhựa cây làm cho lá có chấm đỏ, lá non sẽ bị quăn lại, không thẳng lại như bình thường được nữa.
Trời mưa lớn sẽ làm bọ giảm đi rõ rệt.
Biện pháp phòng trị bọ trĩ
1. Sử dụng thiên địch
Bọ rùa, bọ xít là những thiên địch có lợi. Bọ rùa, bọ xít trưởng thành thường ăn khoảng vài chục con bọ trĩ, rệp, nhện đỏ,…mỗi ngày.
Để thu hút và giữ chân các loài thiên địch ở lại khu vườn của mình bà con có thể trồng các loại cây có mùi phấn hoa đặc trưng thu hút bọ rùa như: hoa vạn thọ, thìa là, rau ngò…
2. Phòng trừ bọ trĩ bằng dung dịch từ ớt và tỏi, gừng
Ớt, tỏi, gừng…chứa hàm lượng axit lớn, sẽ gây tác động đến các bộ phận và giết chết bọ trĩ. Để làm dung dịch này, bà con cần băm nhuyễn ớt, tỏi, gừng theo tỷ lệ 1: 1: 1, sau đó thêm khoảng 3 lít rượu vào hỗn hợp và để ngâm trong khoảng 15 ngày. Khi phun, bà con hòa dung dịch đã ngâm với nước theo tỷ lệ 200 ml tỏi gừng ớt với 12 lít nước.
Dung dịch tỏi, gừng, ớt này có thể bảo quản lên đến 4 – 5 tháng và thích hợp cho các vườn có số lượng cây ít như cây cảnh, hoa mai,hoa hồng, vườn rau bầu bí trồng tại nhà… Bà con cũng có thể mua các loại chế phẩm được chiết xuất lên men từ tỏi, gừng, ớt về phun cho cây nếu không có thời gian ủ.
3. Phòng trừ bằng dầu khoáng nông nghiệp
Dầu khoáng là chất được chưng cất từ dầu mỏ ở 30-40 độ C có khả năng trừ sâu bọ và cả trứng sâu mà không làm cháy lá cây. Nó dễ bị phân huỷ bởi ánh nắng hoặc vi sinh vật nên không tồn đọng trên nông sản, không độc hại đối với con người, làm giảm ô nhiễm môi trường.
Dầu khoáng sẽ như một chất bám dính lên thân của bọ, bịt các lỗ thở, làm chúng ngạt thở và chết, làm trứng bị ung, đồng thời hạn chế bọ hại tìm đến hút chích nhựa cây.
Để làm dung dịch dầu khoáng diệt bọ, bà con pha theo tỉ lệ:
5-10 ml dầu khoáng + 1 lít nước sạch
Khuấy đều rồi cho vào bình xịt, phun ướt đều hết mặt lá, thân cây để đạt hiệu quả cao nhất. Chúng ta có thể dùng dầu khoáng để diệt trừ nhện hại, rầy, rệp, bọ trĩ và hạn chế ruồi, sâu đục quả. Tuy nhiên, bà con không nên phun dầu khoáng trong giai đoạn cây ra hoa hoặc dưới trời nắng nóng.
4. Phòng trừ bọ bằng dầu Neem
Dầu Neem là một loại thuốc xịt điều trị bọ trĩ hiệu quả mà không gây hại cho côn trùng có lợi. Cũng giống như dầu khoáng nông nghiệp, nó không giết chết ngay khi tiếp xúc.
Mà khi bọ trĩ ăn lá cây có dầu Neem, nó sẽ phá vỡ sự sản xuất hóc-môn bình thường trong cơ thể chúng. Nó làm cho bọ không ăn hay hút nhựa cây được nữa và cản trở quá trình sinh sản của chúng. Ấu trùng ăn phải dầu neem sẽ rất dễ bị tiêu diệt, nó ngăn cản sự lột xác, đóng kén và trưởng thành ở ấu trùng.
Khi phát hiện bọ trĩ bà con có thể pha dung dịch dầu Neem theo tỉ lệ:
5ml dầu Neem + 5 ml nước rửa chén + 1 lít nước sạch
Lắc đều trước khi phun. Phun vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối vì lúc này bọ trĩ bắt đầu ra khỏi nơi ẩn nấp và hoạt động nhiều. Cách 2 ngày phun 1 lần.
Khi đã khống chế được bọ trĩ, bà con vẫn nên phun thuốc phun dầu Neem theo tỉ lệ sau để phòng tránh tái phát:
2ml Neem + 2 ml nước rửa chén + 1 lít nước sạch
Lắc đều trước khi phun.Tuần phun 1 lần, vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối (lúc trời mát).
