Bảo dưỡng hệ thống aquaponics – Mô hình trồng rau nuôi cá tại nhà - Trồng rau sạch tự động tại nhà

Hầu hết những người đang áp dụng mô hình trồng rau nuôi cá tại nhà đều gặp phải vấn đề. Đấy là: Trong khoảng 1 năm đầu tiên, hệ phát triển rất tốt nhưng sau đó hệ lại phát triển kém đi. Và thường gặp hơn cả là ở hệ sử dụng khay trồng đất nung. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này thường là: Hệ thống không được bảo dưỡng, vệ sinh sạch sẽ dẫn đến vi khuẩn yếm khí và các loại vi khuẩn có hại phát triển mạnh. Sau đây Rau Sạch Aqua sẽ đưa ra các chế độ bảo dưỡng hệ thống Aquaponics để bà con chúng ta áp dụng.

Mục lục bài viết

1. Bảo dưỡng hệ thống aquaponics sau mỗi lần thu hoạch

Tôi đưa mục này lên đầu tiên vì nó quan trọng nhất trong quá trình bảo dưỡng hệ thống aquaponics. Khay trồng rau đất nung sau thời gian hoạt động sẽ tích tụ rất nhiều chất thải rắn của cá. Mặc dù chất thải rắn của cá đã được vi sinh và sinh vật dị dưỡng phân huỷ thành dinh dưỡng nuôi cây. Tuy nhiên cũng là môi trường cho các loại vi khuẩn và các loại sinh vật yếm khí có hại phát triển. Do vậy sau mỗi lần hoặc cùng lắm là sau vài lần thu hoạch rau. Các bạn nên vệ sinh khay rau.

Nhặt hết rễ cây còn sót lại trong khay rau.
Vệ sinh sỏi nhẹ bằng cách bơm nước vào và rửa sỏi. Sau 3 đến 4 vụ thì tốt nhất là lấy hết sỏi ra ngoài rửa phơi khô, vệ sinh luôn thành chậu cho sạch sẽ.
Nếu trên sỏi xuất hiện rêu xanh bám thì nên đảo lớp sỏi này xuống phía dưới. Rêu tồn tại sẽ ngốn một lượng dinh dưỡng của hệ. Rêu phát triển thường ở chỗ vòi nước chảy vào và tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời.

2. Kiểm tra quan sát hoạt động của hệ hằng ngày

Nói là công việc hằng ngày nhưng thực ra cũng không phải là việc phải làm hằng ngày. Chỉ cần khi bạn lên cho cá ăn, lên ngắm rau hay lên thu hoạch rau thì để ý một chút là được thôi.

Quan sát hoạt động của hệ hằng ngày sẽ giúp bạn phát hiện ra các vấn đề. Chẳng hạn như bơm hỏng, sục khí hỏng, Siphon không ngắt được nước…. Ngoài ra bạn còn có thể phát hiện sâu bệnh để có biện pháp trừ sâu kịp thời.

3. Bảo dưỡng hệ thống aquaponics hàng tuần

Công việc hàng tuần bạn phải làm đấy là xả cặn bồn lọc thô. Áp dụng đối với thùng lọc ly tâm và thùng lọc lắng. Còn đối với các bồn lọc sử dụng chổi lọc, lưới lọc thì bạn phải vệ sinh hàng tháng.

Ở các bài viết khác, tôi thường khuyên các bạn sử dụng thùng lọc ly tâm để thuận tiện hơn cho việc xả cặn.

Bạn vẫn có thể lắp đặt van hẹn giờ để thực hiện công việc này. Nước cặn nên dùng để tưới cho cây trồng thổ canh thay phân bón.

4. Bảo dưỡng hệ thống aquaponics hàng quý

Hàng quý tức sau 3, đến 4 tháng bạn nên đo lại các thông số. Nồng độ PH, NO3, NH3, NO2 bằng dụng cụ đo. So sánh với chuẩn mực của hệ aquaponics để có biện pháp khắc phục nếu gặp vấn đề mất cân bằng. Đối với những người có kinh nghiệm có thể sẽ không cần vì có thể quan sát hệ bằng mắt thường. Còn tốt hơn hết là theo định kỳ bảo dưỡng hệ thống aquaponics thì chúng ta hãy đo đạc lại toàn bộ thông số.

Máy đo nồng đọ Ph của nước — *Đo nồng độ PH, NO3, NH3 trong nước*

BẢNG 1 Dải chịu đựng chung cho cá (nước ấm hoặc nước lạnh), cây trồng và vi khuẩn nitrat hóa
	Nhiệt độ (°C)	pH	Amoniac (mg/l)	Nitrit (mg/l)	Nitrat (mg/l)	DO(oxy hòa tan mg/l)
Cá nước ấm	22-32	6-8.5	<3	<1	<400	4-6
Cá nước lạnh	10-18	6-8.5	<1	<0.1	<400	6-8
Cây trồng	16-30	5.5-7.5	<30	<1	–	>3
Vi khuẩn	14-34	6-8.5	<3	<!	–	4-8

BẢNG 2 Dải chịu đựng chung các sinh vật trong aquaponics khi đã cân bằng
	Nhiệt độ (°C)	pH	Amoniac (mg/l)	Nitrit (mg/l)	Nitrat (mg/l)	DO(oxy hòa tan mg/l)
Aquaponics	18-30	6-7	<1	<1	5-150	>5

Ngoài việc bảo trì bảo dưỡng hệ thống aquaponics định kỳ hằng quý. Bạn cũng nên đo đạc lại thông số khi phát hiện hệ thống phát triển không tốt.

5. Bảo dưỡng hệ thống aquaponics hàng năm

Đây có thể nói là công việc nặng nhọc nhất trong quá trình bảo trì bảo dưỡng hệ thống aquaponics. Thực ra cũng chỉ là tổng vệ sinh cho hệ thống mà thôi.

Vệ sinh máy bơm

Máy bơm lâu ngày sẽ bám nhiều cặn, chất thải bẩn. Có thể làm tắc nghẽn đầu vào của nước. Hãy lấy chúng ra ngoài và dùng bình xịt nước, vòi xịt nước để rửa sạch chúng.

Vệ sinh thùng lọc cặn

Thùng lọc cặn là nơi chứa nhiều chất thải nhất của cá. Bạn tắt máy bơm nước đi và xả hết nước trong thùng ra ngoài. Dùng vòi nước hoặc bình xịt nước để vệ sinh thùng lọc cặn.

Vệ sinh đường ống dẫn nước.

Khi lắp đặt mô hình trồng rau nuôi cá. Các bạn nên mua ống nhựa, khớp nối, van khoá cùng một hãng để khi lắp chúng khớp với nhau. Không dùng keo để gắn các khớp nối để khi cần chúng ta có thể tháo rời vệ sinh. Miệng ống nơi nước xả ra thường có nhiều rong rêu do tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, vị vậy hãy vệ sinh kỹ nơi đây. Cặn, rêu… lâu ngày có thể làm tắc ống dẫn nước nếu bạn không vệ sinh chúng.

Vệ sinh các Siphon

Khác với Ushiphon, Bell siphon chỉ cần tháo nắp chụp ra là bạn có thể kiểm tra mực nước, vệ sinh dễ dàng. Bạn dùng chổi cọ hoặc bàn chảy đánh răng cũ để vệ sinh được dễ dàng hơn nhé.